کد مطلب:12177 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:6

گنجینه پرسمان » احكام

فلسفة وجودي مستحبات چيست؟

نياز روح انسان به واجبات و مستحبات، مانند نيازمندي جسم است. نيازهاي جسماني دو قسم است: 1. نيازهايي كه اگر نباشد، جسم مريض ميشود، و يا از بين ميرود; مانند: آب، هوا، غذا و... 2. نيازهايي كه اگر نباشد، جسم، بيمار نميشود، اما اگر باشد بهتر است، و سبب تقويت جسم ميگردد; مانند: ميوهجات، سبزيجات و...

نيازهاي روحي نيز دو قسم است: 1. بخشي از آنها حتماً بايد باشد; مانند: واجبات، كه اگر نباشد، به حيات روحي و معنوي انسان لطمة اساسي ميخورد; 2. اگر اين بخش نباشد، مشكلي پيش نميآيد، ولي بودن آنها، سبب نشاط، شادي، تقويت و تكامل بيشتر روح ميشود; وجود مستحبات در دين اسلام، از نوع دوم است.

از سوي ديگر، مستحبات، آثار و نتايج مهمي دارد; براي مثال: نماز شب و تلاوت قرآن در نيمة شب، كه از مستحبات مهم است، در صفاي روح، پاكي جان، تربيت معنوي انسان، بيداري دل، تقويت ايمان و اراده، محكم كردن پايههاي تقوا در دل و جان، نورانيت دل، آرامش خاطر، از بين بردن گناهان، به دست آوردن عنايتهاي ويژة خداوند، و... نقش اساسي دارد; از اين رو، قرآن كريم، ميفرمايد: تَتَجَافَيَ جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفًا وَ طَمَعًا وَ مِمَّا رَزَقْنَـَهُمْ يُنفِقُون # فَلاَتَعْلَمُ نَفْسٌ مَّآ أُخْفِيَ لَهُم مِّن قُرَّةِ أَعْيُنٍ جَزَآءَم بِمَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ ;(سجده،16ـ17) پهلوهايشان از بسترها

در دلِ شب دور ميشود، ]و به پا ميخيزند و رو به درگاه خدا ميآورند[ و پروردگار خود را با بيم و اميد ميخوانند، و از آن چه به آنان روزي دادهايم، انفاق ميكنند. هيچ كس نميداند چه پاداشهاي مهمي كه ماية روشني چشمها است براي آنها نهفته شده; اين پاداش كارهايي است كه انجام ميدادند.

امام صادقميفرمايد: سه چيز از عنايات مخصوص الهي است: عبادت شبانه (نماز شب)، افطار دادن به روزهداران، و ملاقات برادران مسلمان.( وسائل الشيعه، شيخ حر عاملي، ج 8، ص 153، آل البيت:. )

و در حديث ديگري ميفرمايد: نماز شب، گناهان روز را از بين ميبرد.( بحارالانوار، مجلسي;، ج 84، ص 143، موسسه الوفأ / ر.ك: تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 17، ص 154ـ157، دارالكتب الاسلامية. )